Περὶ Χρησμοῦ καὶ Εὐδαιμονίας

**ΝΙΚΙΑΣ**: ΧαῖρεSalve (προστ. ἐνεστ. β' ἑν.) — forma salutationis communis apud Graecos , ὦ Λασθένεια. Τί ποιεῖς ἐνταῦθαhic (ἐπίρρ. τοπικόν) — adverbium loci quod indicat 'in hoc loco' μόνη ἐν τῷ ἀγρῷin agro (πρόθ. + οὐσ. δοτ. ἑν. ἀρσ.) — locutio praepositionalis quae significat in loco rustico vel regionem ruralem ;

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: Καὶ σύ γεtu quidem (ἀντων. + μόριον) — combinatio pronominis personalis cum particula emphaseos , ὦ Νικία. ΣκοπῶContemplor (ῥῆμ. ἐνεστ. ὁριστ. ἐνεργ. α' ἑν.) — verbum quod significat observare vel considerare attente τὴν φύσιν καὶ διανοοῦμαιcogito (ῥῆμ. ἐνεστ. ὁριστ. μέσ. α' ἑν.) — verbum medium quod significat meditari vel secum cogitare περὶ τοῦ χρησμοῦ ὃνoraculi quod (οὐσ. γεν. ἑν. + ἀναφ. ἀντων. αἰτ. ἑν.) — constructio relativa ubi pronomen relativum est obiectum verbi in clausula relativa χθὲς ἤκουσα ἐν Δελφοῖς.

**ΝΙΚΙΑΣ**: Τίνα χρησμὸν λέγεις; τί σοι εἶπεν ἡ ΠυθίαPythia (ὀνομ. ἑν. α' κλ.) — sacerdos Apollinis Delphici quae oracula edebat ;

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: "Ὁ σοφώτατοςsapientissimus (ὀνομ. ἑν. ὑπερθ. βαθμ.) — gradus superlativus adiectivi 'σοφός' οὗτός ἐστιν ὅστιςquisquis (ὀνομ. ἑν. ἀναφ. ἀντων.) — pronomen relativum indefinitum γιγνώσκει ὅτι οὐδὲν οἶδενscit (ὁριστ. παρακ. ἐνεργ. γ' ἑν.) — perfectum cum significatione praesentis a verbo 'οἶδα' ." Ἆρα οὐκ ἄτοπόνabsurdum (ὀνομ. ἑν. οὐδ.) — quod est contra communem sensum vel opinionem ἐστιν;

**ΧΟΡΟΣ**: Ἀεὶ τοιούτους χρησμοὺς δίδωσιν ὁ θεός, αἰνιγματώδειςaenigmatici (αἰτ. πληθ. γ' κλ.) — obscuri et difficiles ad intellegendum τοῖς βροτοῖςmortalibus (δοτ. πληθ. β' κλ.) — homines, qui mortales sunt, in contrario deorum , δυσξυμβόλουςdifficiles intellectu (αἰτ. πληθ. β' κλ.) — quae difficile intellegi vel interpretari possunt . ἐντεῦθεν ἄρχεται ζήτησιςinquisitio (ὀνομ. ἑν. γ' κλ.) — actio quaerendi vel investigandi τῆς ἀληθείας δυοῖν σοφοῖν παιδαγωγοῖνduobus sapientibus magistris (δοτ. δυϊκ.) — forma dualis pro duobus eruditis praeceptoribus ἐν τῷδε τῷ ἀγρῷ.

**ΝΙΚΙΑΣ**: Οἶμαι τὸν Σωκράτη τοῦτό ποτε εἰρηκέναιdixisse (παρακ. ἀπαρ. ἐνεργ.) — infinitivus perfecti a verbo λέγω, significat actionem completam . Ἀλλὰ μὴ ταράττουturbaris (προστ. μεσ. β' ἑν.) — imperativus praesentis medii cum negatione μή, significat 'ne confundaris' · σκεψώμεθαconsideremus (ἀορ. ὑποτ. μεσ. α' πλ.) — coniunctivus aoristi medii hortativus a verbo σκέπτομαι τί βούλεται ὁ χρησμόςoraculum (ὀνομ. ἀρσ. ἑν.) — nomen significans responsum dei, praesertim Apollinis Delphici .

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: Πῶς ἂν εἴηesse possit (εὐκτ. ἐνεστ. γ' ἑν. + ἄν) — optativus cum particula ἄν, exprimiens possibilitatem τις σοφὸς μηδὲν εἰδώςnihil sciens (μτχ. παρακ. ἐνεργ. ὀνομ. ἑν. ἀρσ.) — participium perfecti a verbo οἶδα cum negatione μηδέν ; Ἐναντίαcontraria (αἰτ. πλ. οὐδ.) — accusativus pluralis neutrius, significans res oppositas vel contradictorias λέγει ὁ θεός.

**ΝΙΚΙΑΣ**: Ἴσωςfortasse (ἐπίρ.) — adverbium exprimiens incertitudinem vel possibilitatem οὐ τοῦτο λέγει, ὦ Λασθένεια, ἀλλ' ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς σοφίαςprincipium sapientiae (ὀνομ. θηλ. ἑν. + γεν. θηλ. ἑν.) — phrasis nominalis quae conceptum philosophicum exprimit ἐστὶ τὸ εἰδέναιscire (ἀπαρ. οὐσιαστ.) — infinitivus perfecti substantivatus cum articulo τό ὅτι οὐ πάντα ἐπιστάμεθαscimus (ἐνεστ. ὁριστ. μεσ. α' πλ.) — verbum deponens significans 'cognitionem habere', a radice ἐπιστήμη .

**ΧΟΡΟΣ**: Ὅρα πῶς φῶς ἐκ σκότουςtenebrarum (γεν. ἑν.) — obscuritas, absentia lucis φαίνεται, καὶ ἐκ τῆς ἀπορίαςinopiae (γεν. ἑν.) — difficultas, dubitatio, status sine solutione ῥεῖ πόρος εὑρέσεωςvia inventionis (ὀνομ. ἑν. + γεν. ἑν.) — modus vel transitus ad solutionem inveniendum . ὁ μὲν διδάσκει, ἡ δὲ μανθάνει· ἀμφότεροι δὲ πρὸς σοφίαν ὁδεύουσινiter faciunt (ὁριστ. ἐνεστ. ἐνεργ. γ' πλ.) — viam carpunt, procedunt versus aliquem finem .

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: Ἀλλ' οἱ πολλοὶ δοκοῦσινvidentur (ὁριστ. ἐνεστ. ἐνεργ. γ' πλ.) — putant, arbitrantur, sibi persuasum habent εἰδέναιscire (ἀπαρ. παρακ. ἐνεργ.) — forma infinitivi a verbo οἶδα (scio) ἃ οὐκ ἴσασιsciunt (ὁριστ. παρακ. ἐνεργ. γ' πλ.) — forma perfecti a verbo οἶδα, sensu praesentis , καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ ζητοῦσιquaerunt (ὁριστ. ἐνεστ. ἐνεργ. γ' πλ.) — investigant, student invenire μαθεῖν.

**ΝΙΚΙΑΣ**: Ὀρθῶς λέγεις. Ὁ μὲν οἰόμενοςexistimans (μτχ. ἐνεστ. μέσ. ὀνομ. ἑν. ἀρσ.) — qui putat vel credit; a verbo οἴομαι εἰδέναι πάντα οὐδέποτε μαθήσεταιdiscet (ὁριστ. μέλλ. μέσ. γ' ἑν.) — futurum a verbo μανθάνω (disco) · ὁ δὲ γιγνώσκων τὴν ἑαυτοῦsui ipsius (γεν. ἑν. ἀρσ.) — pronomen reflexivum, tertiae personae ἄγνοιανignorantiam (αἰτ. ἑν.) — inscitia, absentia scientiae vel cognitionis ζητήσει τὴν ἀλήθειαν.

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: Ἆρα ἡ εὐδαιμονίαfelicitas (ὀνομ. θηλ. α' κλ.) — status hominis beati vel fortunati ἐν τῇ ζητήσειquaestione (δοτ. ἑν. θηλ. γ' κλ.) — actus quaerendi vel investigandi κεῖταιsita est (γ' ἑν. ὁριστ. ἐνεστ. μέσ.) — verbum deponens significans 'positus esse' vel 'iacere' , οὐκ ἐν τῷ εὑρηκέναιinvenisse (ἀπαρ. παρακ. ἐνεργ.) — infinitivus perfecti a verbo 'εὑρίσκω', significans 'invenisse' ;

**ΝΙΚΙΑΣ**: Πιθανὸν λέγεις. Μέγα γὰρ μέρος τῆς εὐδαιμονίας ἡ περὶ τὰ καλὰ διατριβήcommoratio (ὀνομ. θηλ. α' κλ.) — occupatio vel tempus impensum in aliqua re , οὐ μόνον ἡ κτῆσιςpossessio (ὀνομ. θηλ. γ' κλ.) — actus possidendi vel id quod possidetur τῶν ἀγαθῶνbonorum (γεν. πλ. οὐδ.) — rerum bonarum vel utilium .

**ΧΟΡΟΣ**: Εὖ γε, σοφοὶ παιδαγωγοί, εὑρήκατεinvenistis (β' πλ. ὁριστ. παρακ. ἐνεργ.) — forma perfecta a verbo 'εὑρίσκω' τὸ λανθάνονid quod latet (μτχ. ἐνεστ. ἐνεργ. αἰτ. ἑν. οὐδ.) — participium a verbo 'λανθάνω', significans 'quod occultum est' ἐν τοῖς τοῦ Ἀπόλλωνος λόγοις. ἡ τῶν ἀγαθῶν ζήτησις, ἡ τῆς σοφίας ἔφεσιςappetitio (ὀνομ. θηλ. γ' κλ.) — desiderium vel impetus ad aliquid assequendum , αὕτη καθ' αὑτὴν εὐδαιμονίαν παρέχειpraebet (γ' ἑν. ὁριστ. ἐνεστ. ἐνεργ.) — verbum significans 'dare' vel 'suppeditare' .

**ΛΑΣΘΕΝΕΙΑ**: Δεῖ ἄραergo (σύνδ.) — particula conclusiva quae indicat conclusionem ex praecedentibus ἡμᾶς ἀεὶ διδάσκειν τοὺς παῖδας ἀπορεῖνdubitare (ἀπαρ. ἐνεστ. ἐνεργ.) — verbum quod significat 'dubitare' vel 'quaerere'; ab ἀ- privativo et πόρος 'via' καὶ ἐρωτᾶν, οὐ μόνον ἀποκρίνεσθαιrespondere (ἀπαρ. ἐνεστ. μέσ.) — verbum medium quod significat 'respondere' vel 'rationem reddere' .

**ΝΙΚΙΑΣ**: Ναί. Τοῦτο γάρ ἐστιν ἡ ἀληθὴς παιδείαeducatio (ὀνομ. θηλ. α' κλ.) — nomen quod significat 'institutionem' vel 'disciplinam'; a παιδεύω , οὐχ ἡ πλήρωσις τοῦ ἀγγείουimpletio vasis (ὀνομ. θηλ. γ' κλ. + γεν. οὐδ. β' κλ.) — metaphora quae comparat mentem cum vase quod impletur ἀλλ' ἡ ἔξαψις τῆς φλογόςaccensio flammae (ὀνομ. θηλ. γ' κλ. + γεν. θηλ. γ' κλ.) — metaphora pulchra; a verbo ἐξάπτω ('accendo') .

**ΧΟΡΟΣ**: Οὕτως τελευτᾷfinitur (γ' ἑν. ἐνεστ. ὁριστ. ἐνεργ.) — verbum quod significat 'ad finem pervenire' ὁ λόγος αὐτῶν ἐν σοφίᾳ, καρπὸν φέρων γλυκὺν ἐκ τοῦ χρησμοῦoraculi (γεν. ἑν. ἀρσ. β' κλ.) — responsum divinum ex oraculo datum . εὐδαίμονεςbeati (ὀνομ. πλ. ἀρσ. γ' κλ.) — adiectivum ex εὖ ('bene') et δαίμων ('daemon'); qui bono fato fruuntur οἱ παῖδες οἳ τούτοιν μαθητεύουσινhos duos sequuntur ut magistros (δοτ. δυϊκ. + γ' πλ. ἐνεστ. ὁριστ. ἐνεργ.) — verbum μαθητεύω cum dativo personae significat 'aliquem sequi ut magistrum' · σοφίας γὰρ ἀληθοῦς σπέρματα λήψονται.